Jak powinna wyglądać poprawna etykieta?
Współczesny rynek żywności coraz rzadziej obraca się jedynie wokół zaspakajania potrzeb człowieka – konsumenci podejmują dziś w pełni świadome decyzje zakupowe, wybierając niejednokrotnie produkty na podstawie ich składu, jakości i walorów etycznych. Coraz większą wagę przykłada się więc do etykiet, które spełniają swoją rolę informacyjną lepiej niż kiedykolwiek, dając konsumentowi wgląd w produkty i ich wartość na tle konkurencji. Co jednak powinno obowiązkowo znaleźć się na prawidłowej etykiecie produktu spożywczego i jak ocenić, czy wszystkie informacje na niej zawarte są prawdziwe i zgodne z obowiązującymi przepisami?
Etykieta produktu spożywczego – najważniejszy element opakowania
Etykiety produktów są dziś nośnikiem wielu informacji, z których wymyślne logo marki czy walory kolorystyczne etykiety zdają się mieć najmniejsze znaczenie. Bo choć to właśnie opakowanie przyciąga wizualnie klientów do danego produktu, sięgając po niego nie interesujemy się wzornictwem, a wiedzą jaką etykieta może nam przekazać. Dla współczesnego odbiorcy oznakowanie żywności stanowi podstawowe źródło wiedzy o produkcie i sposobie jego użytkowania – z etykiety możemy dowiedzieć między innymi o szczególnych właściwościach produktu, a więc np. jego oddziaływaniu na zdrowie, zastosowanych metodach produkcji czy alergenach, na które coraz częściej zwracamy uwagę. To właśnie dobrze przygotowane etykiety są szansą dla konsumentów na podejmowanie świadomych wyborów żywieniowych. Przepisy ich dotyczące są więc niemalże tak surowe, jak przepisy dotyczące bezpieczeństwa samej żywności.
Wymogi dla etykiet produktów spożywczych
Zgodnie z przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności oraz podstawową w polskim prawie żywnościowym ustawą z 2006 roku o bezpieczeństwie żywności i żywienia, produkty nie posiadające właściwie opisującej je etykiety mogą zostać wycofane z rynku i poddane selektywnym badaniom na bezpieczeństwo żywności. „Oznakowanie środka spożywczego obejmuje wszelkie informacje w postaci napisów i innych oznaczeń, w tym znaki towarowe, nazwy handlowe, elementy graficzne i symbole dotyczące środka spożywczego i umieszczone na opakowaniu, etykiecie, obwolucie, ulotce, zawieszce oraz w dokumentach, które są dołączone do tego środka spożywczego lub odnoszą się do niego”. Obowiązujące przepisy nie tylko wyznaczają więc konieczność właściwego stosowania Pierwszą i bardzo wizualną zasadą obowiązującą producentów produktów spożywczych i etykiet do nich jest kwestia czcionki, która nie powinna być mniejsza niż 1,2 mm (lub 0,9 w przypadku bardzo małych opakowań). Jeśli więc znajdzie się na niej duża, rzucająca się w oczy nazwa produktu wymyślona przez producenta, jej widoczność nie może oznaczać dowolnego zmniejszania widoczności składu czy nazwy wskazującej na rodzaj produktu. Etykieta powinna zawierać przede wszystkim opis składu produktu – wykaz wszystkich składników wraz z alergenami oraz dodatkami do żywności. Na opakowaniu powinny pojawić się też informacje o zawartości netto w opakowaniu, dacie minimalnej trwałości lub terminie przydatności do spożycia, warunkach przechowywania lub przygotowania oraz dane producenta, które automatycznie informują o zakładzie odpowiedzialnym za produkcję danego produktu. Ciekawą grupą produktową ze specjalnymi wymaganiami dotyczącymi etykiet są produkty rybne i mięsne – na etykiecie surowego mięsa i ryb muszą znaleźć się informacje o procentowej zawartości wody w produkcie, o ile ta przekracza 5% całej masy produktu. Co więcej, gdy do mięsa lub ryby zostały dodane białka zwierzęce, nazwa produktu musi o tym informować w sposób wyraźny. Polędwica wołowa stanie się w ten sposób polędwicą wołową z dodatkiem białka wieprzowego, o ile takie zostało w jej składzie umieszczone. Klient musi wiedzieć, co kupuje, niezależnie od tego jak dokładnie wczyta się w skład produktu. Etykiety spełniają bardzo ważną rolę w dzisiejszym handlu żywnością i z punktu widzenia konsumentów są najważniejszym elementem odniesienia przy dokonywaniu wyborów zakupowych. Ważne, by producenci stosowali się do obowiązujących ich przepisów i informowali swoich klientów o składzie produktu, który nabywają. Zaniedbanie kwestii prawidłowego wykonania etykiety może okazać się bardzo drogie, a potencjalnie wiązać nawet ze zdjęciem produktu z rynku. Więcej o tym jak wygląda poprawna etykieta dowiesz się od profesjonalistów.
Informacja o alergenach umieszczana na etykiecie produktu to jedna z nowych zasad, o którą klienci ubiegali się już od dawna. Etykiety muszą wyraźnie informować o rodzaju składnika powodującego alergię, wyróżniając go wśród innych składników za pomocą pogrubionej czcionki, innego koloru czy podkreślenia tła. Informacje o alergenach muszą pojawiać się nawet przy produktach sprzedawanych luzem – sklepy mają obowiązek udostępnić klientowi etykietę zbiorczą informującą o składzie danego produktu i występujących w niego alergenach. A skoro o składzie mowa, kolejność umieszczania składników na etykiecie nie jest przypadkowa – na pierwszym miejscu musi znajdować się składnik, którego jest w produkcie najwięcej. Wyjątkiem są tu artykuły jednoskładnikowe, typu masło czy mleko, które nie muszą deklarować wykazu składników (o ile faktycznie jest w nich wyłącznie jeden składnik).
