Odczynniki chemiczne – do czego służą?

Odczynniki chemiczne są wykorzystywane w każdym laboratorium, a także do wykonywania badań akademickich lub podczas szkolnych lekcji chemii. Ich olbrzymia ilość i różnorodność umożliwia przeprowadzanie różnorodnych prób chemicznych czy eksperymentów. Jednak niektórzy z nas wciąż nie do końca nie wiedzą czy są tak dokładnie odczynniki chemiczne i czym się charakteryzują?

Czym jest odczynnik chemiczny?

Odczynnik chemiczny jest to każdy pojedynczy związek chemiczny lub określona, specyficzna mieszanina związków chemicznych bądź ich roztwór, które są dokładnie odmierzone i przygotowane, a ich właściwe wykorzystanie może wspomóc pracę laboratoryjną. Odczynniki chemiczne cechują się określoną czystością substancji, posiadają określone zanieczyszczenie czy wyznaczony okres trwałości. W przypadku odczynników chemicznych jak i wielu innych substancji chemicznych są one przetrzymywane w odpowiednich opakowaniach, dzięki którym możliwe jest ich bezpieczne przechowywanie bez utraty cennych właściwości.

Jak można podzielić odczynniki chemiczne? Odczynniki można chemiczne można podzielić min ze względu na stopień ich czystości. Czystość substancji jest to procentowa zawartość wagowa głównej substancji, która stanowi określony produkt po odjęciu od niej wszelkich istniejących zanieczyszczeń towarzyszących. Możemy podzielić odczynniki chemiczne ze względu na stopień czystości na techniczne, czyste, czyste do analizy i chemicznie czyste. Substancje technicznie czyste to te których poziom czystości mieści się na poziomie od 90 do 99%. W przypadku substancji czystych poziom czystości mieści się w zakresie 90 do 99,9%, czystych do analizy od 99,9 do 99,99%, chemiczne czystych od 99,99 do 99,999%. Wśród odczynników chemicznych można wyróżnić również odczynniki analityczne, które są specjalnie przygotowanymi substancjami do przeprowadzenia reakcji chemicznych, dzięki którym możliwe jest zaobserwowanie charakterystycznych efektów przez co możliwe jest łatwy i szybki wykrycie innych substancji bądź dokładne określenie ich stężenia bądź ich ilości.

Kiedy wykorzystuje się odczynniki chemiczne?

Odczynniki chemiczne znajdują zastosowanie w wielu miejscach pracy naukowej. Są wykorzystywane zarówno do prowadzenia prac naukowo-badawczych przez studentów i profesorów czy doktorów. Są także wykorzystywane w celach pomiarowych, preparatyce, a także do produkcji innych substancji na niewielką skalę. Odczynniki chemiczne są niezbędnym elementem wyposażenia każdego laboratorium zarówno tego znajdującego się w konkretnym przedsiębiorstwie, szpitalu czy na uniwersytecie.

Jakie są przykładowe odczynniki chemiczne i do czego służą? Odczynnik Czugajewa stosowany jest na przykład w analizie chemicznej jako czuły wskaźnik do wykrywania szeregu metali. Dzięki odczynnikowi Fehlinga możliwe jest oznaczenie aldehydów, odczynnik Lucasa umożliwia określenie rzędowości badanego alkoholu, odczynnik Marquisa stosowany jest do wykrywania alkaloidów zawierających azot i mających odczyn alkaliczny, a odczynnik Tollensa stosowany jest powszechnie do wykrywania aldehydów. Są to jedynie przykłady niektórych wykorzystywanych podczas pracy chemicznej odczynników. Pamiętajmy jednak, że ich ilości jest znacznie większa. Każdy z odczynników charakteryzuje się inną trwałością i działaniem, są one mniej lub bardziej złożone, a ich mnogość sprawia, że rozpoznanie lub przeprowadzenie reakcji chemicznych staje się możliwe i niezwykłe łatwe. Odpowiednio dobrany odczynnik chemiczny może skutecznie wspomóc pracę w laboratorium niezależnie od tego na w jakim celu prowadzone są badania.